Tâm lý của mẹ bầu có thể thay đổi như thế nào sau khi sanh?

Tâm lý của mẹ bầu có thể thay đổi như thế nào

sau khi sanh?

Phụ nữ thường phải đối mặt với nhiều sự thay đổi sau khi sinh, trong đó, thay đổi tâm lý là vấn đề được quan tâm nhiều nhất. Sự thay đổi tâm lý sau khi sinh của các mẹ có nhiều hình thức khác nhau. Chẳng hạn như: vui, buồn thất thường, thường xuyên khóc, trầm cảm, và rối loạn tâm thần, lo âu...Vì người phụ nữ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề về cơ thể: đau đớn phải trải qua do quá trình sinh con, thậm chí phải mổ đẻ, đau có thể kéo dài một vài tuần sau sinh. 

Trong thai kỳ, mẹ bầu không chỉ thay đổi về vóc dáng, ngoại hình mà ngay cả tâm sinh lý cũng thay đổi theo. Cơ thể người phụ nữ có sự thay đổi nội tiết tố liên quan đến thai nhi như các hormon estrogen, progesteron, HCG và có sự gia tăng bài tiết một số hormon tuyến yên, cận giáp, tuyến giáp và hormon buồng trứng. Việc tiết nội tiết tố nhiều hay ít quá có thể gây ra những rối loạn cảm xúc và tinh thần, có hại cho sức khỏe và sự thanh thản trí óc. Nội tiết tố thay đổi làm cảm xúc của thai phụ thai đổi theo chiều hướng mạnh hơn với các vấn đề hay nói cách khác thai phụ nhạy cảm hơn với những vấn đề xảy ra.

Cùng với các thay đổi về nội tiết, các yếu tố tâm lý xã hội không thuận lợi như : Mang thai ngoài ý muốn; làm mẹ đơn thân; sự khó khăn thiếu thốn về vật chất, kinh tế khi mang thai;thiếu sự quan tâm, chăm sóc, nâng đỡ từ gia đình;không nhận được sự chia sẻ của người chồng; áp lực giới tính của con... cũng là những yếu tố thúc đẩy phát sinh các rối loạn tâm thần kinh cho phụ nữ trước và sau sinh.

Những rối loại tâm lý thường gặp trước và sau sinh em bé

Trầm cảm:

Quá lo lắng về tương lai làm mẹ của mình, thai phụ có thể gặp vấn đề về giấc ngủ,  mộng du, ác mộng; có nỗi buồn dai dẳng, suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử…

Chứng trầm cảm gây hậu quả không tốt với thai phụ và thai nhi. Đó có thể là nguyên nhân dẫn đến sảy thai, đẻ non, thai phát triển không tốt, đứa trẻ sinh ra có thể mắc chứng tự kỷ, chậm phát triển.

Trầm cảm thai kỳ không có nghĩa là người đó sẽ trầm cảm sau  sinh. Tuy nhiên khoảng 50% phụ nữ bị trầm cảm nặng trong thai kỳ tiếp tục bị trầm cảm sau sinh. Điều trị trong thời gian mang thai có thể làm giảm đáng kể nguy cơ trầm cảm sau sinh.  Biểu hiện của trầm cảm sau sinh có thể ở các mức độ khác nhau. Nhẹ thì hay khóc, dễ xúc động không rõ nguyên nhân; người luôn mệt mỏi. Trầm cảm nặng là mẹ cảm thấy lo lắng, sau trở nên buồn rầu, cáu gắt vô cớ, có những hành vi kỳ quặc đối với đứa con mới đẻ.

Stress:

Phụ nữ mang thai dễ bị stress hơn so với người khác, với nhiều biểu hiện khác nhau như buồn phiền, mất ngủ, chán ăn, không muốn giao tiếp… Có rất nhiều phản ứng  tiêu cực của stress trong thai kỳ.

Thai phụ bị stress có thể gây tác hại lập tức và dài hạn cho thai, làm thời gian thai kỳ ngắn hơn, dễ sinh non, thai chết lưu hay gặp ở 3 tháng đầu thai kỳ. Nếu stress xảy  ra ở 3 tháng cuối thì nguy cơ cao nhất là thai sinh nhẹ ký. Các bà mẹ trẻ bị stress trong thời gian “bầu bí" có thể khiến cho đứa trẻ sau này mắc bệnh hen suyễn và dị ứng. Stress trong suốt thời gian mang thai có thể ảnh hưởng lớn đến nồng độ nội tiết của người mẹ dẫn đến giảm dưỡng chất được cung cấp cho thai qua nhau, từ đó ảnh hưởng đáng kể đến các cơ quan trọng yếu của thai nhi như: gan, tim, thận, não và ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần của trẻ về sau.

Rối loạn hành vi:

Thông thường sau 2 tuần sau sinh, sản phụ mắc rối loạn hành vi hay buồn rầu, khóc lóc vô cớ, mất  định hướng về không gian và thời gian, lo lắng quá mức vì sợ mắc bệnh hiểm nghèo, ít chú ý đến vệ sinh cá nhân, ăn mặc lôi thôi, hành vi thô bạo, xúc phạm người xung quanh. Nặng hơn, người mẹ có thể bỏ mặc con, hành hạ con thậm chí giết hại hoặc tự sát.

Cách tốt nhất để giải quyết vấn đề thay đổi tâm lý sau sinh chính là chia sẻ để thấu hiểu. Trong diễn biến tâm lý lo lắng, mẹ đang tự đặt ra cho bản thân mình rất nhiều câu hỏi. Nếu những câu hỏi này không được giải đáp, sẽ dẫn đến một loạt hệ lụy phía sau. Do đó,khi mẹ có câu hỏi, hãy chia sẻ với chồng, với bố mẹ, gia đình và bạn bè để nhận được sự cảm thông và chia sẻ. Qua đó, mẹ sẽ không còn nỗi lo về việc làm mẹ nữa.